Dziecko nie chce jeść - jak z nim rozmawiać i czego nie robić?

Prawidłowe żywienie dzieci potrafi być nie lada wyzwaniem. Niechęć do jedzenia obserwowana wśród małych dzieci jest jednak często zjawiskiem normalnym. Chęć poznania świata, a także coraz większy zakres ruchów sprawiają, że spożywanie posiłków nie jest atrakcyjnym zajęciem1. Niejednokrotnie zdarza się też, że maluch nie chce jeść danej potrawy, ponieważ zna inne smaki, co skutkuje wypluwaniem jedzenia i złością. Warto w takiej sytuacji cierpliwie oswajać pociechę z nowymi smakami poprzez zachęcanie go do skosztowania nieznanego dotąd pokarmu. Pamiętaj, że to właśnie między 13. a 36. miesiącem życia dochodzi do kształtowania określonych nawyków żywieniowych i preferencji Twojego dziecka, dlatego warto, szczególnie w tym czasie, zadbać o jego żywienie2. Jak zatem rozmawiać z dzieckiem, które nie chce jeść? Czego nie robić?

Dlaczego dziecko nie chce jeść?

Ważne jest zrozumienie, z czego wynika niechęć do jedzenia u dziecka. U dzieci w okresie poniemowlęcym i przedszkolnym bardzo często obserwuje się spadek apetytu. Z czym może to być związane?

• u najmłodszych pomiędzy 2. a 5. rokiem życia obserwuje się wolniejszy przyrost masy ciała,
• maluchy często wykazują niechęć do nowych pokarmów,
• odmowa jedzenia może mieć na celu zwrócenie na siebie uwagi,
• nadmierne sięganie po napoje (takie, jak np. soki owocowe, mleko) słodycze, czy pojadanie między posiłkami może ograniczyć apetyt,
• czasem problemem może być nieprawidłowe karmienie oparte na namawianiu, karaniu, przymuszaniu czy stosowaniu przekupstwa³.

Jak rozmawiać z niejadkiem?

Przede wszystkim postaraj się porozmawiać ze swoją pociechą o zdrowym odżywianiu - spróbuj w prosty sposób wytłumaczyć, na czym ono polega. Zachęć malucha do spożywania warzyw i owoców - nie martw się, że nie zrozumie Twojego przekazu. Już 3-letnie dziecko zda sobie sprawę z tego, że jego brzuszek potrzebuje owoców i warzyw, aby prawidłowo pracować. Przygotowując posiłki zapytaj dziecko o to, co chciałoby zjeść, a najlepiej daj mu możliwość wyboru z dwóch czy też trzech różnych potraw. Możesz przykładowo zadać pytanie, czy zje na obiad marchewkę czy brokuł. Zachęcając pociechę do zdrowego odżywiania możesz też nawiązać do bohaterów z bajek i opowiedzieć o tym, że ich siła i zdrowie to zasługa prawidłowego odżywiania. Zwróć uwagę, aby w rozmowie z innymi przy dziecku nie utrwalać zniechęcenia do danych potraw. Stwierdzenia takie mogą tylko pogłębiać nieprawidłowe nawyki żywieniowe. Spróbuj również zorganizować wspólne gotowanie - zadbaj o miłą atmosferę, wybierzcie wspólnie posiłek, dając dziecku możliwość wyboru. Nie zapomnij pochwalić malucha za pomoc4.

Czego NIE robić, jeżeli dziecko nie chce jeść?

Są jednak zachowania, które mogą pogłębiać problem niejedzenia malucha. Poniżej znajdziesz wskazówki dotyczące tego, czego nie robić, jeżeli masz w domu niejadka.

1. Nie zmuszaj do jedzenia.
   Stosowanie kar czy wymuszanie jedzenia, może jedynie wywołać odwrotny efekt. Komunikaty takie, jak „jeżeli zjesz sałatkę, to dostaniesz deser” mogą spowodować, że dziecko będzie kojarzyło czas posiłku ze stresem, co tylko pogłębi niechęć do danych potraw.


2. Nie poganiaj przy jedzeniu.
   Pośpiech nie wpływa korzystnie na budowanie zdrowych nawyków żywieniowych. Zadbaj o spokojną atmosferę podczas spożywania posiłków.


3. Nie przekarmiaj.
   Częste podjadanie między posiłkami, czy przygotowywanie zbyt dużych porcji posiłków, może mieć wpływ na odmówienie jedzenia czy zniechęcenie malucha. Zwróć uwagę, aby Twoja pociecha spożywała 5 posiłków w ciągu dnia, z uwzględnieniem regularnych przerw między nimi.


4. Nie wymagaj zbyt wiele.
   Żądanie od naszej pociechy postaw przy stole, które nie są właściwe w tym wieku, mogą dodatkowo nasilać zniechęcenie do jedzenia. Czas spędzony przy stole powinien być przyjemny dla wszystkich. Nie wspominaj o dyscyplinie w tym czasie. Smutne czy zapłakane dziecko raczej nie zje całego posiłku.


5. Nie rozbawiaj tuż przed jedzeniem.
   Zabawa i regularny wysiłek fizyczny zwiększają apetyt wśród najmłodszych. Natomiast zmęczenie, czy nadmierne rozbawienie przed posiłkiem nie sprzyja prawidłowemu odżywianiu. Zadbaj o to, aby Twoja pociecha miała czas na wyciszenie się przed posiłkiem, co pozwoli na uspokojenie i odpowiednie przygotowanie się do tego, aby usiąść przy stole.


6. Nie rozpraszaj podczas jedzenia.
   Zabawki, telewizja czy książki to kiepski pomysł na zajęcie dziecka podczas spożywania posiłku. Takie atrakcje zostaw na później^3,4.


7. Nie zniechęcaj się!
   Aby osiągnąć sukces musisz uzbroić się w cierpliwość. Nie poddawaj się, jeżeli na początku nie zauważysz poprawy w nawykach żywieniowych malucha - Twoje dziecko również potrzebuje czasu. Jeżeli jednak pomimo licznych prób i nieustannych starań brak apetytu to codzienność, możesz skonsultować z lekarzem zastosowanie dodatkowego wsparcia żywieniowego, np. Resource Junior. Jest to żywność medyczna, której zastosowanie może pomóc w uzupełnieniu niedoborów składników odżywczych niejadka, wpływając jednocześnie na poprawę stanu odżywienia.