infolinia: +48 800 174 902
Dieta i rak trzustki
Nowotwór trzustki i jego leczenie na pewno wpływają na Twój sposób odżywiania. Prawdopodobnie obserwujesz u siebie utratę masy ciała. Wszystko, dlatego, że możesz na co dzień zmagać się z takimi problemami jak biegunki, nudności, wymioty, brak apetytu, a także mieć znacznie utrudnione trawienie i wchłanianie składników. Trzustka jest niezwykle ważnym narządem w naszym ciele. Po pierwsze produkuje wiele kluczowych enzymów niezbędnych w procesie trawienia pokarmów, a po drugie wytwarza insulinę - hormon niezbędny do utrzymania prawidłowego poziomu cukru (glukozy) we krwi.
Jak powinna wyglądać Twoja dieta?
Nowotwór w obrębie trzustki wymaga modyfikacji podstawowych zaleceń żywieniowych dla chorych onkologicznie, które znajdziesz tutaj: Dieta w trakcie leczenia onkologicznego. Zakres tych zmian został opisany poniżej.
- Korzystne będzie dla Ciebie jedzenie mniejszych posiłków, ale częściej. Dobrze sprawdzają się dodatkowe, małe przekąski w całodziennym jadłospisie.
- Konieczne jest ograniczenie produktów dostarczających dużych ilości tłuszczu, zwłaszcza zwierzęcego: tłustych serów, tłustych mięs i wędlin, dań smażonych, tłustych zimnych i ciepłych sosów. Dopuszczalne są natomiast kontrolowane ilości olejów roślinnych na surowo czy odrobina masła, które pomogą dostarczyć Ci odpowiedniej ilości energii. Zmiany w rodzaju spożywanego tłuszczu są konieczne, ponieważ ograniczenie pracy trzustki lub jej częściowe czy całkowite usunięcie skutkują trudnościami w ich trawieniu. W konsekwencji może pojawić się u Ciebie biegunka tłuszczowa i złe samopoczucie po posiłku. Lekarz, aby pomóc Twojemu organizmowi w dostosowaniu się do nowej sytuacji, może zalecić Ci przyjmowanie dodatkowo enzymów trzustkowych ułatwiających trawienie. Najprawdopodobniej konieczne będzie ich zażycie przed lub w trakcie posiłku, ale w tym aspekcie kieruj się zawsze zaleceniami Twojego lekarza.
- Twoje spożycie warzyw i owoców prawdopodobnie również będzie wymagało modyfikacji. Na początku zalecane są obrane i gotowane warzywa. W drugiej kolejności możesz spróbować spożywać obrane, delikatne warzywa na surowo. Notuj sobie nowe produkty, które wprowadzasz do jadłospisu i monitoruj swoje samopoczucie. Duże ilości soków owocowych i owoców mogą być niewskazane, jeśli masz problemy z uregulowaniem poziomu glukozy we krwi. Jeśli je spożywasz wybieraj owoce obrane i mniej słodkie. Unikaj słodyczy.
- Produkty zbożowe w zależności od indywidualnej tolerancji. Produkty zbożowe pełnoziarniste są korzystniejsze pod kątem regulacji poziomu glukozy we krwi, ale u niektórych osób mogą nasilać występowanie biegunek i utrudniać działanie enzymów w układzie pokarmowym. W pierwszej kolejności zadbaj o możliwie największe odciążenie układu pokarmowego. Z tego względu jako podstawę wybierz jasne pieczywo, biały ryż i makaron, drobne kasze jak jaglana czy manna. Następnie możesz spróbować dodawać do posiłków kaszę jęczmienną lub niepaloną gryczaną obserwując swoje samopoczucie. Jeśli będą tolerowane stopniowo próbuj wzbogacić menu w inne produkty pełnoziarniste obserwując swoją reakcję.
- Ze względu na walkę z procesem nowotworowym musisz dostarczać sobie odpowiedniej ilości wysokiej jakości białka, czyli w postaci gotowanego chudego mięsa, jaj, chudych ryb i chudych produktów mlecznych. W przypadku produktów mlecznych możesz zdecydować się na te bezlaktozowe, by uniknąć ewentualnych niepożądanych efektów, które może wywołać nietolerancja laktozy często występująca w trakcie leczenia onkologicznego. Jeśli nie masz apetytu na żadne z tych produktów, porozmawiaj z lekarzem o wprowadzeniu do diety żywności specjalnego przeznaczenia medycznego, np. Resource Protein lub Resource Instant Protein, która pomoże Ci dostarczyć odpowiedniej ilości białka.
- Lekarz może zalecić Ci także dodatkowe wzbogacanie diety w żywność specjalnego przeznaczenia medycznego, by spowolnić utratę masy ciała. W przypadku problemów z uregulowaniem glikemii najprawdopodobniej będą to te, które są dedykowane osobom cierpiącym na zaburzenia metabolizmy glukozy, np. Resource Diabet Plus. Konieczna może okazać się także suplementacja witamin i składników mineralnych w zależności od występujących u Ciebie niedoborów.
Jeśli dokuczają Ci uporczywe biegunki, koniecznie zgłoś to lekarzowi, który będzie mógł podjąć dodatkowe kroki, by pomóc Ci w walce z tą dolegliwością.
Polecane produkty dla pacjenta onkologicznego
Piśmiennictwo:
- Lange E. Żywienie w chorobach nowotworowych W: Dietoterapia I. pod red: Bawa S., Gajewska D., Kozłowska L., Lange E., Myszkowska-Ryciak J., Włodarek D. 2009. Wyd. SGGW, Warszawa
- Muscaritoli M, Lucia S, Farcomeni A, i in. Prevalence of malnutrition in patients at first medical oncology visit: the PreMiO study. Oncotarget. 2017;8(45):79884–79896.
- Fukuda Y, Yamamoto K, Hirao M, Nishikawa K, Maeda S, Haraguchi N, et al. Prevalence of malnutrition among gastric cancer patients undergoing gastrectomy and optimal preoperative nutritional support for preventing surgical site infections. Ann Surg Oncol 2015;22(Suppl 3):778e85.
- Sobotka L. Podstawy Żywienie Klinicznego. 2013. Scienitifica, Kraków
- Didkowska J. i in. Nowotwory złośliwe w Polsce 2017 roku. 2019. Warszawa. Ministerstwo Zdrowia. Dostęp: http://onkologia.org.pl/wp-content/uploads/Nowotwory_2017.pdf
- Polkowski W., Potomski P. Nowotwory układu pokarmowego. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej.2015. Dostęp: http://onkologia.zalecenia.med.pl/pdf/zalecenia_PTOK_tom1_04_Nowotwory_ukladu_pokarmowego_20151202.pdf
Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego. Stosować pod kontrolą lekarza. Resource 2.0, Resource 2.0+Fibre: Do postępowania dietetycznego w stanach niedożywienia i/lub w przypadku ryzyka niedożywienia. Resource Protein: Do postępowania dietetycznego w stanach niedożywienia i/lub w przypadku ryzyka niedożywienia, któremu może towarzyszyć zwiększone zapotrzebowanie na białko.