Zapotrzebowanie na energię w chorobie onkologicznej – skąd brać siłę do walki z chorobą?

Choroba onkologiczna jest niezwykle trudnym doświadczeniem zarówno dla pacjenta, jak i dla jego bliskich. W trakcie tego trudnego procesu, ważne jest, aby pacjent miał wystarczającą ilość energii i siły do walki z chorobą. Żywienie pacjentów onkologicznych odgrywa kluczową rolę w procesie leczenia. Obecność nowotworu drastycznie zmienia potrzeby żywieniowe chorego. W tym czasie organizm może potrzebować nawet o 20 % więcej energii niż przed diagnozą. Wynika to m.in. z intensywnej pracy układu odpornościowego, który dąży do zwalczenia choroby¹. Dowiedz się, jak w praktyce pokryć zwiększone zapotrzebowanie na energię w chorobie onkologicznej, aby zyskać siłę do walki z nowotworem.

Dlaczego energia jest tak ważna w walce z nowotworem?

Podstawą prawidłowego żywienia w chorobie nowotworowej jest dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości energii oraz składników odżywczych. Właściwie zbilansowana dieta pozwala na utrzymanie prawidłowej masy ciała pacjenta onkologicznego, zapobiegając rozwojowi niedożywienia. Niedożywienie stanowi szczególne zagrożenie dla osób walczących z nowotworem, ponieważ osłabia układ odpornościowy, utrudnia leczenie oraz prowadzi do spadku sił i pogorszenia jakości życia pacjenta. Dlatego niezwykle istotne jest monitorowanie stanu odżywienia i w razie potrzeby wprowadzenie odpowiednich środków, takich jak dietoterapia lub suplementacja, aby zapewnić pacjentowi niezbędne składniki odżywcze i wsparcie w walce z chorobą. W przypadku spadku masy ciała warto zwrócić szczególną uwagę na zwiększone spożycie energii i białka.

Zapotrzebowanie na energię zależy od wielu czynników - płci, masy ciała, wieku czy aktywności fizycznej. W planowaniu żywienia w chorobie nowotworowej należy też uwzględnić lokalizację guza, stosowane leczenie i stadium choroby. Warto pamiętać, że organizm pacjenta onkologicznego potrzebuje energii oraz składników odżywczych do walki z chorobą. Aby pozbyć się intruza, układ odpornościowy produkuje tzw. cytokiny. Ich zwiększona ilość w organizmie wpływa na zmniejszenie apetytu pacjenta onkologicznego oraz zwiększenie zużycia energii. Ponadto rozwijający się nowotwór wykorzystuje spore ilości glukozy, co zwiększa zapotrzebowanie na energię. Jeżeli zatem zmagasz się z chorobą nowotworową - koniecznie zwróć uwagę na kaloryczność swoich posiłków, aby dostarczyć organizmowi wystarczającą ilość energii do walki i regeneracji.^1,2

Ile wynosi zapotrzebowanie na energię w chorobie nowotworowej?

W przypadku pacjentów z nowotworem, organizm często potrzebuje większej ilości energii niż w normalnych warunkach, aby sprostać wymaganiom wzmożonego metabolizmu, procesów leczenia oraz walki z chorobą. Według najnowszych zaleceń ESPEN z 2021 roku, dzienna podaż energii u chorych onkologicznie powinna mieścić się w przedziale 25-30 kcal/kg masy ciała³. Oznacza to, że pacjent o masie ciała 60 kg powinien spożywać 1500-1800 kcal w ciągu dnia. W przypadku bardzo wyniszczonych chorych, zapotrzebowanie może wzrosnąć nawet do 45 kcal/kg masy ciała/dobę, co daje 2700 kcal dla pacjenta o masie ciała 60 kg. Energia pochodząca z węglowodanów powinna wynosić 35-50 %, z tłuszczów - 30-50 %, natomiast z białka - 15-20 %⁴.

W praktyce klinicznej, precyzyjne określenie dokładnego zapotrzebowania energetycznego pacjenta z chorobą nowotworową jest trudne. Zazwyczaj stosuje się różne metody szacowania, takie jak obliczanie na podstawie wskaźników antropometrycznych, wykorzystywanie wzorów matematycznych lub ocenę na podstawie aktywności metabolicznej. Warto jednak pamiętać, że każdy pacjent powinien być indywidualnie oceniany i konsultować się z lekarzem lub dietetykiem specjalizującym się w onkologii, aby dostosować plan żywieniowy do swoich potrzeb.

Źródła energii w codziennej diecie

W przypadku choroby nowotworowej, odpowiednie żywienie ma kluczowe znaczenie. Głównym źródłem energii w pożywieniu są węglowodany i tłuszcze. Pamiętaj, że prawidłowo skomponowana dieta pozwala na dostarczenie organizmowi chorego właściwej ilości energii². Dobrym źródłem energii w diecie pacjenta onkologicznego są produkty takie, jak:

• produkty zbożowe, w tym pieczywo, makarony, kasze czy ryż,
• warzywa i owoce,
• oleje roślinne (np. oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany), nasiona, orzechy,
• ryby (np. łosoś, tuńczyk czy dorsz) oraz chude mięso drobiowe.

Pamiętaj jednak, aby źródłem węglowodanów w Twoim jadłospisie nie były węglowodany proste, które znajdziesz np. w słodyczach czy ciastkach. Ich spożycie nie jest wskazane - nadmiar może nasilać skutki uboczne terapii (np. nudności czy zaparcia). Z kolei w przypadku tłuszczów warto ograniczyć spożycie tłustego mięsa wołowego i wieprzowego, smalcu, podrobów czy tłustych serów¹. Warto jednak pamiętać, że każdy pacjent powinien indywidualnie konsultować się z lekarzem lub dietetykiem specjalizującym się w onkologii, aby dostosować plan żywieniowy do swoich potrzeb.

Możesz też dodatkowo zwiększyć kaloryczność swojej codziennej diety, korzystając z poniższych wskazówek:

• do gotowanych ziemniaków, warzyw czy ryżu dodawaj roztopione masło,
• wykorzystuj dressing bazujący na oliwie z oliwek, jako dodatek do sałatek,
• pieczone warzywa i ziemniaki spożywaj z kwaśną śmietaną,
• sięgaj po mleko pełnotłuste zamiast półtłustego,
• dodawaj nasiona lub suszone owoce do posiłków, np. owsianki czy jogurtu,
• wykorzystaj miód lub dżem, jako dodatek do chleba czy przekąski^5,6.

W przypadku choroby nowotworowej, odpowiednie żywienie ma kluczowe znaczenie. Właściwie zbilansowana dieta, dostarczająca odpowiednią ilość kalorii, białka, tłuszczów i składników odżywczych, może wspomóc organizm w walce z chorobą, poprawić ogólną kondycję, wspierać regenerację tkanek i zmniejszać ryzyko powikłań. Istotne jest również monitorowanie stanu odżywienia i regularne dostosowywanie planu żywieniowego w miarę zmieniających się potrzeb pacjenta onkologicznego.

Żywienie medyczne jako doskonałe źródło energii

W przypadku choroby nowotworowej, zapotrzebowanie na energię jest niezwykle istotne, aby wspierać organizm w walce z chorobą i skutecznie przeciwdziałać jej negatywnym skutkom. Właściwe żywienie medyczne odgrywa kluczową rolę w dostarczaniu odpowiedniej ilości energii i składników odżywczych, potrzebnych do regeneracji tkanek, utrzymania masy ciała oraz wzmocnienia układu odpornościowego. Wyjątkowo skutecznym sposobem na uzupełnienie energii w diecie pacjenta onkologicznego, może być wprowadzenie dodatkowego wsparcia żywieniowego. Żywienie medyczne dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta z chorobą nowotworową, ma na celu zapewnienie odpowiedniej ilości kalorii, białka, tłuszczów, witamin i składników mineralnych. Wysokokaloryczne posiłki są istotne, aby zaspokoić wzmożone zapotrzebowanie energetyczne organizmu w procesie leczenia i regeneracji organizmu.

Jeżeli masz trudności ze spożyciem zwiększonej ilości produktów wysokoenergetycznych, skonsultuj z lekarzem zastosowanie żywności medycznej. Dzięki skoncentrowanej zawartości energii i składników odżywczych w niewielkiej objętości, produkty te mogą pomóc w zaspokojeniu zwiększonych potrzeb Twojego organizmu. Przykładem może być preparat odżywczy Resource 2.0 - wysokoenergetyczny produkt w płynnej formie, który zawiera aż 400 kcal w 200 ml (1 butelce). Możesz też rozważyć z lekarzem zastosowanie wysokobiałkowego preparatu Resource Protein, który zawiera aż 18,8 g białka i 250 kcal w 200 ml (1 butelce). Jego zastosowanie może dodatkowo pomóc w uzupełnieniu codziennego jadłospisu w pełnowartościowe białko. Wdrożenie wspomnianych preparatów w chorobie nowotworowej może mieć korzystny wpływ na stan odżywienia chorego oraz jego dzienne zapotrzebowanie na energię.