infolinia: +48 800 174 902
Rak szyjki macicy i jajnika - żywienie
Rak szyjki macicy to choroba rozwijająca się w tkankach szyjki macicy, natomiast rak jajnika powstaje w tkance, która okrywa jajnik. W nowotworach kobiecych, żywienie powinno stanowić istotny element leczenia onkologicznego. Prawidłowo skomponowana dieta może mieć nie tylko wpływ na lepszą regenerację organizmu, a tym samym szybszy powrót do zdrowia, ale także na poprawę samopoczucia chorego na raka. Dowiedz się, jak powinno wyglądać żywienie w raku szyjki macicy i jajnika.
Znaczenie żywienia w raku szyjki macicy i jajnika
Istotną rolę w przebiegu choroby nowotworowej zarówno raka szyjki macicy, jak i raka jajnika odgrywa właściwe żywienie oraz aktywność fizyczna. Obecność nowotworu szyjki macicy lub jajnika ma wpływ na zmianę potrzeb żywieniowych osoby chorej, a niejednokrotnie też na przyswajanie składników odżywczych i możliwości spożywania pokarmów. Warto pamiętać, że wśród pacjentów onkologicznych wzrasta zapotrzebowanie organizmu na energię i niektóre składniki odżywcze. Zarówno w trakcie, jak i po zakończonym leczeniu onkologicznym, potrzebujesz właściwej ilości kalorii, które pomogą Ci w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Szczególne znaczenie ma również pokrycie zwiększonego zapotrzebowania na białko, które wpływa na prawidłową pracę układu odpornościowego, a także procesy regeneracyjne organizmu. Wiele kobiet czuje się również lepiej utrzymując regularną aktywność fizyczną, np. spacerując, pływając czy uprawiając jogę. Pamiętaj jednak, aby skonsultować się w tej kwestii z lekarzem1,2,3.
Powikłania leczenia przeciwnowotworowego a żywienie
Zastosowana terapia przeciwnowotworowa może oddziaływać na codzienną dietę chorego, utrudniając mu prawidłowe odżywienie organizmu. Powikłania leczenia onkologicznego, takie jak mdłości, suchość w ustach, brak apetytu czy zaburzenia smaku, mogą skutkować rezygnacją ze spożycia danych produktów. Wskazuje się również, że radioterapia w okolicach jamy brzusznej i miednicy, która stosowana jest m.in. w raku szyjki macicy, często wpływa na zaburzenia rytmu wypróżnień, szczególnie powoduje biegunkę. U kobiet z rakiem jajnika często stosowana jest również terapia hormonalna, która z kolei może skutkować stopniowym wzrostem masy ciała. Opisane procesy mogą zaburzać zachowanie prawidłowej masy ciała i skutkować osłabieniem organizmu, zmianą masy ciała czy niedożywieniem.
W związku z tym, odpowiednio skomponowana dieta w chorobie nowotworowej, powinna stanowić istotne wsparcie procesu leczenia przeciwnowotworowego, zapobiegając występowaniu niedożywienia oraz wyniszczenia nowotworowego3,4.
Dieta w raku szyjki macicy i jajnika
Żywienie pacjentki onkologicznej, zmagającej się z rakiem szyjki macicy lub rakiem jajnika, powinno bazować na zasadach zdrowego żywienia, z uwzględnieniem pewnych modyfikacji. Poniżej znajdziesz najważniejsze zalecenia żywieniowe w raku szyjki macicy i jajnika.
Żywienie pacjentki onkologicznej, zmagającej się z rakiem szyjki macicy lub rakiem jajnika, powinno bazować na zasadach zdrowego żywienia, z uwzględnieniem pewnych modyfikacji. Poniżej znajdziesz najważniejsze zalecenia żywieniowe w raku szyjki macicy i jajnika.
- Sięgaj regularnie po mniejsze porcje posiłków.
Postaraj się spożywać 5-6 porcji mniejszych posiłków co ok. 3 godziny. To zalecenie może być rozwiązaniem w przypadku występowania działań niepożądanych leczenia, takich jak nudności5. - Zastosuj się do zasad diety lekkostrawnej.
Zasada ta może okazać się szczególnie przydatna w przypadku, kiedy pacjent otrzymuje chemioterapię i/lub radioterapię. W sytuacji występowania dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (w tym biegunki), spożycie łatwostrawnych posiłków ułatwi proces trawienia oraz wchłaniania składników odżywczych, a także odciąży przewód pokarmowy. Ogranicz zatem spożycie surowych warzyw i owoców, a także pełnoziarnistych produktów zbożowych. Zmniejsz również zastosowanie ostrych przypraw (np. chili, pieprz czy ostra papryka)4,6. - Zadbaj o zwiększone spożycie białka i energii.
W nowotworach kobiecych potrzebujesz większej ilości białka. Składnik ten odgrywa szczególnie istotną rolę w walce organizmu z chorobą nowotworową, co wynika z intensywnej pracy układu odpornościowego i wzmożenia procesów regeneracyjnych. Zwróć uwagę na to, aby zwiększyć spożycie białka pełnowartościowego, które jest lepiej przyswajane przez nasz organizm. Jego źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak jaja, ryby, mięso czy produkty mleczne3. Organizm w trakcie choroby nowotworowej zwiększa również zużycie energii. Warto uwzględnić to w codziennym jadłospisie, aby zachować prawidłową masę ciała i wspomóc proces leczenia. Pomocne w uzupełnieniu kalorii może okazać się wzbogacenie diety w pełnowartościowe przekąski czy dodatek wysokoenergetycznych składników do potraw (np. roztopione masło do ziemniaków)7. - Nie zapomnij o regularnej podaży płynów.
Wskazane są płyny, takie jak woda przegotowana, kompoty niesłodzone, słabe napary herbat czy rozcieńczone soki owocowe. Zwróć uwagę, aby każdego dnia sięgać po co najmniej 2 litry płynów3. - Ogranicz spożycie słodyczy, a także pokarmów smażonych czy wędzonych.
Produkty o wysokiej zawartości cukru zapewnią niewiele korzyści Twojemu organizmowi, zastępując często inne, wartościowe pokarmy. Staraj się przygotowywać posiłki poprzez duszenie bez obsmażania, gotowanie na parze czy w wodzie3,5. - Możesz rozważyć z lekarzem zastosowanie żywności medycznej.
Pomocnym rozwiązaniem w uzupełnieniu codziennej diety w białko i energię może okazać się również wdrożenie żywności specjalnego przeznaczenia medycznego. Produkty te odznaczają się skoncentrowaną zawartością kalorii oraz składników odżywczych w niewielkiej objętości, co może mieć zastosowanie przy utrudnionym spożyciu posiłków w chorobie nowotworowej. Ich wdrożenie może mieć pozytywny wpływ na stan odżywienia chorego. Przykładem może być wysokobiałkowy preparat Resource Protein.
W jednej butelce tego produktu znajdziesz aż 18,8 g pełnowartościowego białka, którego uzupełnienie może spowolnić utratę tkanki mięśniowej, a także poprawić stan odżywienia. Dodatkowo, płynna forma preparatu Resource Protein pozwala na jego łatwe zastosowanie.
Dzięki podejmowaniu świadomych decyzji żywieniowych oraz regularnym badaniom profilaktycznym, możemy działać na rzecz naszego zdrowia i zminimalizować ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy i jajnika. Zdrowa dieta, to nie tylko inwestycja w ochronę przed nowotworem, ale także w ogólny stan zdrowia i samopoczucie. Zwracając uwagę na to, co jemy, możemy dostarczać organizmowi substancji odżywczych, które wspierają jego zdrowie i funkcjonowanie. Jednak nie zapominajmy, że żadna dieta nie jest cudownym lekiem ani gwarancją uniknięcia chorób. Dieta w chorobie nowotworowej powinna być częścią ogólnego podejścia do zdrowego stylu życia.
Polecane produkty
Piśmiennictwo:
- Krzakowski M., Jach R. 2016. Co warto wiedzieć. Rak szyjki macicy. Warszawa, PRIMOPRO.
- Krzakowski M., Blecharz P. 2017. Co warto wiedzieć. Rak jajnika. Warszawa, PRIMOPRO.
- Jarosz M., Sajór I. 2017. Żywienie a choroba nowotworowa. Poradnik dla pacjentów i ich rodzin. Warszawa, PRIMOPRO.
- Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. Dieta w trakcie radioterapii nowotworów obszaru miednicy i jamy brzusznej. Pobrany 12.01.2023 r., z https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/nowotwory/dieta-w-trakcie-radioterapii-nowotworow-obszaru-miednicy-i-jamy-brzusznej/
- Leukemia & Lymphoma Society. Gynecological Cancer. Pobrany 13.01.2023 r., z https://pearlpoint.org/i-have-a-gynecological-cancer-what-should-i-eat/
- Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. Dieta w trakcie chemioterapii. Pobrany 13.01.2023 r., z https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/nowotwory/dieta-w-trakcie-chemioterapii/
- American Cancer Society. Eating Well During Treatment. Pobrany 13.01.2023 r., z https://www.cancer.org/treatment/survivorship-during-and-after-treatment/coping/nutrition/once-treatment-starts.html
Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego. Stosować pod kontrolą lekarza. Resource Protein - do postępowania dietetycznego w stanach niedożywienia i/lub w przypadku ryzyka niedożywienia, któremu może towarzyszyć zwiększone zapotrzebowanie na białko.